“Masaüstü Linux’un Durumu #1 – Problem Nerede?” başlıklı önceki yazımda Linux’un masaüstündeki makus talihine değinmiş ve çözüm için hayati noktanın Linux’ta her yazılımı (veya muadilini) bulabilmek olduğunu iddia etmiştim. Linux’ta bulamadığımız yazılımlar içinde oyunlar büyük yer tutuyor, hatta yazılımlar probleminin yarısı oyunlar diyebilirim. Bu yazıyı yazma sebebim 2012-2013’te bu alanda önemli bir gelişme yaşanması ve Valve Software’in, kendi dijital oyun dağıtım platformu olan Steam’in Linux versiyonunu çıkarması. Valve artık oyunlarının Linux versiyonlarını da Steam üzerinden sunuyor. Bununla kalmayıp Linux’u geleceğin oyun platformu olarak ön plana çıkarmaya başladı ve bir de 2013 sonlarına doğru detayları belli olacak “Steam Box” adı verilen Linux bazlı bir konsol çıkaracağını duyurdu. Tüm bu gelişmeleri heyecan verici buluyorum ve Linux’un masaüstünde güçlenebilmek için şu ana kadar eline geçirdiği en büyük fırsat olduğunu düşünüyorum.
Önce Valve’den bu hamle niye geldi onu anlayalım. İşin özeti, Valve’in Microsoft’tan ürkmesidir.
Valve Software’in lideri Gabe Newell, Windows 8 ile birlikte Microsoft’un satışı yapılan her programdan pay alacağı, “Windows Store” adında, Apple’ınkine benzer bir “AppStore” modeline doğru kayacağı öngörüsünde bulundu ve bunun “PC alanındaki herkes için bir facia” olduğunu açıkladı. Kendi başarılı oyun dağıtım platformu olan Steam‘in Windows Store tarafından ekarte edileceğinden, yani insanların artık Steam yerine Windows Store’dan oyun satın almaya yönlendirileceğinden endişelendi. Microsoft, gelecekte Steam’in Windows Store’da yer almasına izin vermeyebilir veya Steam’e izin vermek için Steam üzerinden satılan oyunlardan kendisine de pay talep edebilir. Bu endişe karşısında çare olarak Valve, Linux’a sarıldı.
Söz konusu gelişmenin sıradışılığına dair bir ipucu: Valve’in Linux’a yöneleceği konusundaki gelişmeleri Phoronix adlı Linux haber sitesi 2012 başlarında duyurduğunda, inanmayanlar çoğunluktaydı ve site ile dalga geçildi. Ancak haber doğruydu ve Steam’in Linux versiyonunun Ekim 2012’de betası, Şubat 2013’te de kararlı sürümü geldi. Valve bu aralar kendi oyun kataloğunun tamamını Linux’a geçirmekle meşgul.
Peki, Steam Linux’a geldiğinden beri masaüstü Linux kullanıcıları tarafından ne kadar ilgi görmüş? Bunu öğrenmek için aylık Steam Hardware Survey’e bakalım.
|
Tüm Kullanıcılar İçindeki Pay
|
Steam Kullanıcıları İçindeki Pay
|
Steam’deki Oyun Sayısı
|
|
Windows
|
%92
|
%94,50
|
1900
|
|
Mac
|
%7
|
%3,75
|
400
|
|
Linux
|
%1
|
%1,75
|
100
|
İlk bakışta Steam kullanıcılarının işletim sistemi tercihlerinin genel kullanıcı tercihlerine yakın olduğunu görüyoruz. Windows, oyunlar alanında, genel piyasada olduğundan bile daha egemen. Mac oyun dünyasında genel piyasada olduğundan daha zayıf. Linux kullanıcılarının ise, iki değer karşılaştırıldığında %75’lik fark ile oyunlara ilgililerinin yüksek olduğunu görüyoruz. Tabloya bakarken düşünülmesi gereken önemli bir nokta da şu ki, Steam’de şu anda Windows için 1900, Mac için 400, Linux için ise 100 civarında oyun var. Bu fark dikkate alındığında Linux kullanıcılarının Steam’e olan ilgisinin az oyun sayısına rağmen yüksek olduğu sonucuna varabiliriz. Linux’taki oyun sayısı arttıkça Steam kullanıcıları içinde Linux’çuların payının artacağını bekleyebiliriz.
Buraya kadar Linux’un Steam için ne yapabileceğini konuşmuş oldum. Aslında daha önemli olan Steam’in Linux için ne yapabileceği. Öncelikle belirtmeliyim ki Steam yazılımının kendisi kapalı kaynak kodlu bir yazılım ve dağıttığı oyunların hemen hepsi de aynı şekilde kapalı kaynak kodlu. Steam aynı zamanda light bir tür DRM (Digital Rights Management) uygulaması yani kullanıcının yazılım üzerindeki haklarını “yöneten” yani kısıtlayabilen bir sistem (boşuna Digital Restrictions Management demiyorlar). En basitinden, Steam üzerinden satın aldığınız bir oyunu başkasına ikinci el olarak satamazsınız. Oyunlarınızı offline oynamaya izin var ama bunun için önce bir iki güncelleme, ayar gibi taklalar atmanız gerekebilir. Steam’deki bu negatif özellikler, oyunların bir kısmının ayrıca kendi DRM zımbırtılarına ek olarak mevcut. Bu yönden bakınca Steam kendi içinde özgür yazılım için doğrudan hiç bir kazanım sağlamıyor.
Steam’in özgür yazılıma olan yararları dolaylı. Bunlara liste halinde bakalım.
- Steam, Valve oyunlarını getirerek Linux’un bir masaüstü işletim sistemi olarak işlevliliğini arttırıyor.
- Steam’in Linux’ta çalışması (ve yakında Steam Box), tanınan bir platform sunarak diğer oyun firmalarının da Steam üzerinden Linux’a oyun getirmesini teşvik ediyor.
- Valve, oyunlarının Linux’ta daha iyi çalışması için Intel, Nvidia ve AMD gibi GPU üreticileri ile işbirliği yaparak Linux GPU sürücülerinin gelişimini hızlandırıyor. Özellikle Intel örneğinde Linux sürücüleri açık kaynak kodlu olduğu için işbirliği yüksek ve ileride CPU’ya entegre Intel GPU’lar güçlendikçe bunun önemi artacak.
- Valve, oyunların tüm platformlarda çalışabilmesi için gereken OpenGL’i ön plana çıkararak Microsoft’un DirectX’e dayanan tekelini kırmaya yardım ediyor (DirectX sadece Windows ile çalışıyor).
- Steam’in Linux’a gelmesi Linux’un prestijini arttırıyor ve performansını tanıtıyor.
Valve’in Linux’a yönelişi gösterdi ki açık kaynak koduna dayanan en önemli işletim sistemi olan Linux, yakında yazılımların serbestçe kurulabilmesi anlamında da tek açık platform olarak kalabilir. Microsoft ve Apple’ın satılan her programdan pay aldığı (veya yakında alacağı) tekelci işletim sistemi ve AppStore modelleri kendilerine uymayan yazılım geliştiricileri için Linux güvenli liman olmaya aday. Oyun dünyasının tanrılarından olan ve ticari ömrü doldukça eski id Software oyunlarını açık kaynak kodlu hale getirmesiyle sevilen John Carmack, oyunların Linux’ta ticari başarı yakalayabileceğine inanmadığını söylemişti. Valve’in Gabe Newell’ı bu konuda farklı düşünüyor olmalı. Kimin haklı çıkacağını önümüzdeki birkaç yıl içinde göreceğiz. Belki de sonunda şaka gerçek olur ve 2014 ileride “Masaüstünde Linux’un Yılı” olarak anılır. İnşallah.
Dalgamotor ~ 